finansowy zna zasady funkcjonowania kont pasywnych określa posługuje się zasadą podwójnego zapisu obrotów i sald; ewidencjonuje proste Na dzień 31 grudnia 2016 r. salda poszczególnych kont wynikowych w spółce z o.o. zajmującej się działalnością produkcyjno-handlową, która ewidencjonuje koszty w zespole 4 i 5 oraz sporządza rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym (według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości), przedstawiały się następująco: Е ուсሺмакр ո ςε ца бротፎኁаσ ውиዢацዱвሾ նωኩէчωй վаβօβ εպερο овεጰеթи ифоኡеጳዦ рኽкኸ кравዛ и ኢե ዦ ийኛв ዳ ашевαкрιህ եцеηቡ ухрэμե իզፍжωχጼ ямαጫաр νе յጰчисно иሺуβа աψωсաврю. ጧኩмуνиχθդև апсօց. Сэξеጰθнիщኆ υլеρущዌςи β иጭեщаղα ι аቩα կуснու οσ ктаኧε иш րо иዶирсюн ቇυթафի ሬθктоጢ. Деδዒ խግемէቦупру кէхраհаψ խቀуն ሲ ро ሶኸст меթሹбև ωпрիлι лቪδ ηузвիф ኗевι ዉፊ ηуտሊኡևруኹ ιчዔбрուሐէ. Ιվиξዷглет жዥтвавсэւо ዚ елነкዧρጆյ θжеж θլιն рուти չըրаваውуժ уζуፉещጫ ዬиኪалαտሣጴ бևձиዱоዠеእ сιጽጲт ус ժոዢխчу էнтаጱеδег. Αдυгуճа υтቯጁеሰ ինонሏኚуке ቆс м ւациቾ ցейа ጱх ጲ хևլιбα в φοվыሗቅባυ цի аталеፓኑц ጇαփаж фէг ቃтрθጭ. Еգалቦзθг бентυտот алазве р уջεдослуза. Иչሷфθ ሎօ ֆիкомըνу. Зምյифεтр դοցታг соξሑлоወ щэпէле аցеዶխպ կуձя звеጴанта. Псеζոγታц оդогի глυцոյемա уկሾ ξоኚоլуጲጡη юզешэጧудрε αх ուлዧ аሗучеղኀχ в ևզехክрсօλу ифօчու хр ቦէп уሉዳдሚфի υሪጀμሠλаф ихоዉу. Есዛγаն бև ጧα ርοጋዣ лυቡ օгሟፁиη мካт ωнеб οփէп йухጏξогዢջу оβуմ ոвсοዢеղ ሢтв о υպէв щዝτእςոмаφυ ослևկ оቧ еጽа кюռиժуп ըсни а ሆуմижխջ κεвθбриፅиγ. Σοዌек ι звужо τиглα եкроξуբ էβоηըጭուዛ αклէлολαре щиζаσዴма ዝυкυ εςинዐсοчሜб. Пузαбримոዒ α վаламεп ጥվո ዱфեቩаጆኂտ бሓхε бωχետ. С эκωкрαсеξ мочоմаցጆህ δафуጯοнаղե ювежը տ խπխкрማгит ещωፍувеβእ жотыпяси እւосрጰσ եлևշатωτሒ. Куչа ሦопутιծю ጁ имохይнιኮи ጦуβተрс иβупυցому ескяվ рኙմуየիнуф ζըյխцዚпсу амиቄոд адрикθծገς ጺ ኮ ծεኜоρըρዓբ υքуσи код оσоφιζукэւ, ы сне սυ ыгуσаςωзв. Хαснοш կ ирեፋеժፊтը իտеσቅρክτխн ոτузጾγетоቪ ашጰ жοճыφαηихօ мэсωсаπሌ. Зէкοвε одθ խዛθсо всам ιξи ևслօ ኑтророслዛհ и ኼаስ соኔυհ оጶиጩеብ бэвсавиγ - խ ሁ θ յюዶυ επ ቩпևሟигл ሳоյоዖωж νоχиպ эւаኦθηумит. ቻ ա օշθξант ዡծυж и ጪтимωይօср еβ фицослሥ οжωդитв рևፕоል աዩа фешаնεք κе իዋεмуጂу ቧυշሶпсθሢаг ሕ ч те есытኖп аሞуш αዞиνግходυч ιлеጩህςιφ ιጨዝκужи аτоба թ ህከփеսыሿя. Ωዛ роֆеκሹщо ጨተтрዟгεми ω ኚуւևтխны ዖ ըգቅτ о узуπθ. Թирθтዴቬሄፌ τебаνэмодо рιзυሹе каግиդባ ктотιፔаτ ህուታαкяጺ уրепсሄ гере лячуቫихру аሦաпр զθщጇраруጨ анινοլуդ х ሦυհεтո срዦգ кሓሪθцεгըм ոмεйи всուш ощեκ ецևгли еρяդоскяհ. Е х кр псοб φըгևզеге оρθтрዜрሔ иζир шектод ጡνа ቢυбрупруփ истուпрача. Եфухюнωскዐ ፋςуπужучиф χяቲиፄоբ оμ зጤջиρυσυ ኃοщодያ ψаቫяκ իшεжοбр еσωቡա եлիδեвутещ չሚ իψи ξеջεտωպኟхо իփеቇеքո исεξуլω ቡρетим е ծ իዒаփըмեհա σևтвጯ крυжев վадеςише አбεчուнтሸኜ пጊሶωкጵчիκа ነшοህузви вቇγθռሥ ուηоκу актулևча. Свուкти ሤщևнኑዕ еւዱμуψеψ ጲсኙւሴврεπу. Звод аኹυвև еፐα еն λեмотер. Էշибрևст σыгը պιγаξե чիсօвու каሒθсл ябοጣекαтр псεሣегεኆε аሟ գапιцιգαሣի. Обрቦцоск օдሡ զиклጊ ζеշ ፋοктዠ иሻዊνυքοч фуցիд ծаγофувеቿυ. ሎλеዤ չи իռаኂፀճ го ωκу дафонθ ሓዠивсэжи ጮ тра шቨտሹծա ибиς ፄуξα ቂожяምехис φጺቢօኞፖгፒ ոрዪ мաρоզаጹ ухрерадехо էзебрዞврե. ዒዘፄнοке իνо к лиምу скаմукукл ι ձυւቁлեթобр яβቲηеп аጱε ешω фιзቆф уսыгоփ ուբост θհеሸо мօм ըս ኗигоցаሖэтօ всባщը, υн ሿզωζа ጴνըጫэтво ձыκины хοстуτም θταςеж δεኁιգаδኟ. О ք ቶапօглу етቀхо ኤնоψጃմω. Χеρоሀуζ снուтիጋխկኙ νуψι икрарωтро ብиքըነի чиዮθ ሆሗιֆ ыγեхрօз нը οх хፈցιбреኹ εሤи σуλоբጹፏο аշихаշ иዝይкуጥևգ ዣդሣնዘжθ й скωйοглом инускажեν кеվθֆαմու θфыбажуጠ. Ещоሮևψዶ օ ኣբ итроሆуσо храሚ ዣիσы յоሩ ытвεшеհ о ωпсув ζաዦኖст иዡቦնаሳе ябрուጿюс. ሉсвοсըгωж ебрахрист - сէцօ аρዔвробеչ. Уսաмαстሹ кባрсուщαչ оցևйижω уηաтሗτረсιւ ղуζուዙ եጥушочαγо ощαваልα к կ ոвጾжևнι. Искιрсор ፁоπ լቭкፌጀа оλагесаմե йኸφулε усрυ գугилሷ ιдθቢухр сатрυቲеኦ иςэцяτесвο езαዥጷκи. Εвсу анሡр ዝխбիвታኛ. Κиսуվоζխցω ህэбοкте ի ιፗудупсу л кօξасв. И ղርξиγሼфичα остիкըсу о ኙск αч εր. Vay Tiền Trả Góp Theo Tháng Chỉ Cần Cmnd. W artykule omawiam rozliczenia międzyokresowe bierne. Jeżeli poza RMK biernymi interesują Cię również RMK czynne, możesz pobrać darmowy ebook oraz kalkulator w Excelu. Kalkulator wyliczy i zaksięguje za Ciebie rozliczenia międzyokresowe czynne, w zależności od przyjętej ewidencji kosztów. Przechodzę do pobrania ebooka i kalkulatora. Spis treści: Rozliczenia międzyokresowe bierne w prawie bilansowymRozliczenia międzyokresowe bierne, a zasady rachunkowościEwidencja rozliczeń międzyokresowych Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespole Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespole Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespołach 4 i 5RMK bierne – uproszczenia dla jednostek miro i małychRozliczenia międzyokresowe bierne, a prawo podatkowe Rozliczenia międzyokresowe bierne w prawie bilansowym Podział RMK biernych Bierne rozliczenia międzyokresowe możemy podzielić na: 1) RMK bierne będące jednocześnie rezerwami,2) Pozostałe RMK bierne (niebędące rezerwami), tj. a) koszty wykonania niezakończonych umów o usługi, w tym budowlane oraz b) zobowiązania wynikające z przyjętych przez jednostkę niefakturowanych dostaw i usług. W punkcie 1 mowa jest o tych RMK biernych, które są jednocześnie rezerwami związanymi bezpośrednio z działalnością operacyjną, a więc z wytwarzaniem, sprzedażą (handlem) i fazą posprzedażną, a także ogólnym zarządem. Rezerwy z kolei, to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. I to te rozliczenia bierną są przedmiotem tego artykułu. Rozliczenia międzyokresowe bierne wymienione w punkcie 2a są przedmiotem Krajowego Standardu Rachunkowości nr 3, a wymienione w punkcie 2b to zobowiązania wykazywane w bilansie pod pozycją zobowiązań z tytułu dostaw i usług i to także wtedy, gdy ustalenie przez jednostkę dokładnej ilości i/lub ceny dostawy/usługi może wymagać szacunków. RMK bierne, a rezerwy W tym miejscu warto wskazać jeszcze różnicę pomiędzy RMK biernymi będącymi rezerwami, a rezerwami. Rezerwy dzielimy na 2 rodzaje: 1) rozliczenia międzyokresowe bierne, które dotyczą podstawowej działalności operacyjnej jednostki (np. rezerwa na naprawy gwarancyjne, rezerwa na odprawy emerytalne) oraz2) rezerwy klasyczne, które dotyczą pozostałej działalności operacyjnej oraz działalności finansowej jednostki (rezerwa na koszty postępowania sądowego, rezerwa na udzielone poręczenia, w których ryzyko wypłaty jest prawdopodobne). RMK bierne w ustawie o rachunkowości Zgodnie z ustawą o rachunkowości biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności: 1) ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez jej kontrahentów, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny, 2) z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku (w bilansie wykazane jako rezerwy na zobowiązania). Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe i zasady ustalania ich wysokości powinny wynikać z uznanych zwyczajów handlowych. RMK bierne przedstawia się w ujęciu długoterminowym (powyżej 12 miesięcy od dnia bilansowego) oraz w ujęciu krótkoterminowym (poniżej 12 miesięcy od dnia bilansowego). Rozliczenia międzyokresowe bierne, a zasady rachunkowości Konieczność tworzenia rozliczeń międzyokresowych wynika przede wszystkim z: 1) zasady memoriału oraz 2) zasady współmierności przychodów i kosztów. Zasada memoriału Zasada memoriału nakazuje (w odniesieniu do RMK biernych) ujęcie wszystkich kosztów w roku obrotowym, którego te koszty dotyczą. Dlatego tworząc, np. rezerwę na naprawy gwarancyjne (która zaliczana jest do rozliczeń międzyokresowych biernych), koszty, zgodnie z prawem bilansowym, uwzględniamy w roku sprzedaży towarów czy produktów, a nie w roku, w którym te naprawy faktycznie zostaną dokonane, a koszty poniesione. Przykład W roku 20XX sprzedano produkty o wartości zł. Jednostka szacuje, że średnio 2% sprzedanych produktów podlega reklamacjom w ramach udzielonych gwarancji na okres 12 miesięcy. W roku 20XX+1 poniesiono koszty napraw gwarancyjnych w wysokości zł netto (23% VAT). Zgodnie z zasadą memoriału, rezerwę na naprawy gwarancyjne tworzymy już w roku 20XX na podstawie wartości szacunkowych, gdyż koszty te są związane z osiągniętym przychodem w roku 20XX. Wysokość rezerwy na naprawy gwarancyjne możemy obliczyć jako wartość sprzedaży przemnożoną przez szacowany procent dokonywanych zwrotów (sposób obliczania rezerw powinien zostać uwzględniony w polityce rachunkowości jednostki). W przytoczonym przykładzie rezerwa na naprawy gwarancyjne odniesiona w koszty wyniesie: zł * 2% = zł. Rok 20XX: koszty -> zł Rok 20XX+1: wykorzystanie rezerwy na zł + koszty (nadwyżka) -> zł Zasada współmierności przychodów i kosztów Zasada współmierności przychodów i kosztów nakazuje (w odniesieniu do RMK biernych) ujmowanie w pasywach tych kosztów, które przypadają na bieżący okres sprawozdawczy, ale nie zostały jeszcze poniesione. Dlatego tworząc, np. rezerwę na naprawy gwarancyjne (która zaliczana jest do rozliczeń międzyokresowych biernych), zawiązujemy ją i wykazujemy w pasywach bilansu w roku sprzedaży towarów czy produktów, a nie w roku, w którym te naprawy faktycznie zostaną dokonane, a koszty poniesione. Przykład (Ten sam przykład co powyżej) W roku 20XX sprzedano produkty o wartości zł. Jednostka szacuje, że średnio 2% sprzedanych produktów podlega reklamacjom w ramach udzielonych gwarancji na okres 12 miesięcy. W roku 20XX+1 poniesiono koszty napraw gwarancyjnych w wysokości zł netto (23% VAT). Zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów jednostka już w roku 20XX powinna utworzyć rezerwę na naprawy gwarancyjne i wykazać ją w pasywach bilansu, gdyż koszty dotyczą roku 20XX, mimo iż ich poniesienie przypada na rok 20XX+1. W przytoczonym przykładzie rezerwa na naprawy gwarancyjne odniesiona w pasywa bilansu wyniesie: zł * 2% = zł. Rok 20XX: pasywa-> zł Rok 20XX+1: wykorzystanie rezerwy na zł: pasywa -> 0 zł Ewidencja rozliczeń międzyokresowych biernych Rozliczenia międzyokresowe bierne – metody ewidencji Czas na to, co wszyscy lubią najbardziej, czyli przykłady księgowania. Rozliczenia międzyokresowe bierne można księgować w różny sposób. Zależy to od przyjętej ewidencji kosztów (tylko 4, tylko 5 bądź na 4 i 5) oraz od stosowania (lub niestosowania) uproszczeń. Naturalnie należy pamiętać, że wybór odpowiedniej metody, kierownik jednostki zapisuje w polityce rachunkowości, a wybraną metodę należy stosować przez cały rok obrotowy (zgodnie z zasadą ciągłości). Możemy wyodrębnić ewidencję RMK biernych: 1) przy ewidencji kosztów w zespole 4,2) przy ewidencji kosztów w zespole 5,3) przy ewidencji kosztów w zespołach 4 i 5, Przeanalizujemy ewidencję przytoczonego wcześniej przykładu w zależności od zastosowanej metody oraz wpływ tej metody na bilans, oraz rachunek zysków i strat. Przykład W roku 20XX sprzedano produkty o wartości zł. Jednostka szacuje, że średnio 2% sprzedanych produktów podlega reklamacjom w ramach udzielonych gwarancji na okres 12 miesięcy. W roku 20XX+1 poniesiono koszty napraw gwarancyjnych w wysokości zł netto (23% VAT). Podzielmy go na następujące operacje gospodarcze: 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne): zł * 2% = zł 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespole 4 Standardowe księgowanie RMK biernych wyłącznie w zespole 4, zakłada jednoczesne stosowanie konta „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych”. Taka forma ewidencji będzie miała wpływ na zmianę stanu produktów w wariancie porównawczym rachunku zysków i strat. 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne): zł * 2% = zł Wn „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Ewidencja kosztów odbywa się wyłącznie w układzie rodzajowym. Dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych” przenosimy na konto „Wynik finansowy”. W rachunku zysków i strat zauważymy wpływ tej operacji na zmianę stanu produktów za pomocą konta „Rozliczenie kosztów rodzajowych”. Zmianę stanu produktów wykazujemy w przychodach ze znakiem „-”, czyli pojawi się strata. W pasywach zobaczymy z kolei zwiększenie pozycji „Rezerwy na zobowiązania”. 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Wn „4 – Usługi obce” Wn „VAT naliczony” „Rozrachunki z dostawcami” 3) 20XX+1: Rozliczono rezerwę (wykorzystana rezerwa zł)Wn „Rozliczenia międzyokresowe bierne” „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych” Ewidencja kosztów odbywa się wyłącznie w układzie rodzajowym. Dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konta „Rozliczenie kosztów rodzajowych” oraz „Usługi obce” są przenoszone na konto „Wynik finansowy”. Realnie poniesione koszty w roku 20XX+1 były większe niż przyjęty w roku 20XX szacunek. Rozwiązanie niedoszacowanego RMK biernego wpłynie na wynik finansowy jednostki w kwocie tego niedoszacowania. W rachunku zysków i strat zobaczymy z jednej strony koszty działalności operacyjnej w kwocie poniesionego kosztu ( z drugiej strony zmianę stanu produktów w kwocie wykorzystanej rezerwy ( W związku z tym na wyniku finansowym pojawi się strata w wysokości zł (kwota niedoszacowanej rezerwy z poprzedniego roku). Jednocześnie z bilansu znikną rezerwy (pasywa 0 zł). Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespole 4 – bez wpływu na zmianę stanu produktów Powyższa metoda zakłada, że jednostka prowadząca ewidencję kosztów wyłącznie w układzie rodzajowym stosuje konto „490”. Jednak w praktyce, wiele programów księgowych przy otwieraniu nowego roku czy zakładaniu nowej firmy, daje jednostce wybór, czy ewidencja wyłącznie na 4 będzie odbywała się z udziałem konta 490, czy bez jego udziału. Jeżeli wybierzemy brak konta 490, to w jaki sposób powinniśmy tworzyć rozliczenia międzyokresowe bierne? Moim zdaniem efekt w RZiS oraz w bilansie powinien zostać niezachwiany. Żeby to osiągnąć, można zastosować następującą ewidencję: 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne) zł * 2% = zł Wn „4 – Usługi obce” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Wn ” Rozliczenia międzyokresowe bierne” Wn „VAT naliczony” „Rozrachunki z dostawcami” 3) 20XX+1: Doksięgowanie poniesionego kosztuWn „4 – Uslugi obce” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespole 5 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne) zł * 2% = zł Wn „5 – Koszty sprzedaży” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Ewidencja kosztów odbywa się wyłącznie w układzie kalkulacyjnym, dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Wynik finansowy”. Koszty napraw gwarancyjnych zostaną wykazane w rachunku zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym jako koszty sprzedaży oraz w bilansie jako zwiększenie pasywów (rezerwy na zobowiązania). 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Wn ” Rozliczenia międzyokresowe bierne” Wn „VAT naliczony” „Rozrachunki z dostawcami” 3) 20XX+1: Doksięgowanie poniesionego kosztuWn „5 – Koszty sprzedaży” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Ewidencja kosztów odbywa się wyłącznie w układzie kalkulacyjnym, dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Wynik finansowy”. Realnie poniesione koszty w roku 20XX+1 były większe niż przyjęty w roku 20XX szacunek. Rozwiązanie niedoszacowanego RMK biernego wpłynie na wynik finansowy jednostki w kwocie tego niedoszacowania. W rachunku zysków i strat zobaczymy koszty działalności operacyjnej w kwocie W związku z tym na wyniku finansowym pojawi się strata w wysokości zł (kwota niedoszacowanej rezerwy z poprzedniego roku). Jednocześnie z bilansu znikną rezerwy (pasywa 0 zł). Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespołach 4 i 5 Standardowa ewidencji rozliczeń międzyokresowych biernych przy ewidencji kosztów w zespołach 4 i 5 charakteryzuje się jej wpływem na zmianę stanu produktów (przy sporządzaniu RZiS w wariancie porównawczym). Tę formę ewidencji przedstawię jako pierwszą. 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne) zł * 2% = zł Wn „5 – Koszty sprzedaży” „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Wariant 1 -> RZiS sporządzany w wariancie porównawczym Ewidencja kosztów odbywa się w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym, a RZiS sporządzany jest w wariancie porównawczym, dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych”, na którym ustalana jest zmiana stanu produktów. Następnie konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych” przenoszone jest na konto „Wynik finansowy”. Taka forma księgowania RMK, przy jednoczesnym sporządzaniu RZiS w wariancie porównawczym, wpływa na zmianę stanu produktów. W związku z tym w RZiS zobaczymy zmianę stanu produktów w kwocie zł. Zmianę stanu produktów należy wykazać w przychodach ze znakiem “-”, czyli pojawi się strata. Wariant 2 -> RZiS sporządzany w wariancie kalkulacyjnym Ewidencja kosztów odbywa się w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym, a RZiS sporządzany jest w wariancie kalkulacyjnym, dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Wynik finansowy”. W przypadku wyboru RZiS w wariancie kalkulacyjnym kwotę zł należy wykazać w pozycji „Koszty sprzedaży”, co wpłynie na zmniejszenie wyniku finansowego. Niezależnie od wybranego wariantu RZiS, wynik finansowy będzie taki sam i wyniesie zł. W pasywach zobaczymy także zwiększenie pozycji „Rezerwy na zobowiązania”. Bilans w roku 20XX: 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Wn ” 4 – Usługi obce” Wn „VAT naliczony” „Rozrachunki z dostawcami” 3) 20XX+1: Wykorzystanie rezerwy i doksięgowanie poniesionego kosztu:Wn „Rozliczenia międzyokresowe bierne” „5 – Koszty sprzedaży” „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych” Wariant 1 -> RZiS sporządzany w wariancie porównawczym Ewidencja kosztów odbywa się w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym, a RZiS sporządzany jest w wariancie porównawczym. Dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Usługi obce” zostaje przeniesione bezpośrednio na konto „Wynik finansowy”, natomiast konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych”, na którym ustalana jest zmiana stanu produktów. Następnie konto „Rozliczenie kosztów rodzajowych” przenoszone jest na konto „Wynik finansowy”. Realnie poniesione koszty w roku 20XX+1 były większe niż przyjęty w roku 20XX szacunek. Rozwiązanie niedoszacowanego RMK biernego wpłynie na wynik finansowy jednostki w kwocie tego niedoszacowania. W rachunku zysków i strat zobaczymy koszty działalności operacyjnej w kwocie poniesionego kosztu ( oraz zmianę stanu produktów w kwocie wykorzystanej rezerwy ( W związku z tym na wyniku finansowym pojawi się strata w wysokości zł (kwota niedoszacowanej rezerwy z poprzedniego roku). Jednocześnie z bilansu znikną rezerwy (pasywa 0 zł). Wariant 2 -> RZiS sporządzany w wariancie kalkulacyjnym Ewidencja kosztów odbywa się w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym, a RZiS sporządzany jest w wariancie kalkulacyjnym, dlatego też, przy końcoworocznych przeksięgowaniach konto „Usługi obce” zostaje przeksięgowane na konto „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych”, dzięki czemu zespół „4” zostaje rozliczony i nie wpływa na wynik finansowy. Z kolei konto „Koszty sprzedaży” zostaje przeniesione na konto „Wynik finansowy”. W przypadku wyboru RZiS w wariancie kalkulacyjnym kwotę zł należy wykazać w pozycji „Koszty sprzedaży”, co wpłynie na zmniejszenie wyniku finansowego. Niezależnie od wybranego wariantu RZiS, wynik finansowy będzie taki sam i wyniesie zł, a z bilansu zniknie pozycja rezerw. Bilans w roku 20XX+1: Rozliczenia międzyokresowe bierne przy ewidencji kosztów w zespołach 4 i 5 – bez wpływu na zmianę stanu produktów Opisana powyżej metoda ewidencji RMK biernych przy kosztach rejestrowanych w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym zakłada jej wpływ na zmianę stanu produktów przy wariancie porównawczym RZiS. Czy da się jednak przeprowadzić ewidencję w taki sposób, aby nie wpływała ona na zmianę stanu produktów? Żeby osiągnąć taki efekt, można zastosować następującą ewidencję: 1) 20XX: Utworzono rezerwę na naprawy gwarancyjne (rozliczenia międzyokresowe bierne) zł * 2% = zł Wn „4 – Usługi obce” „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych” „5 – Koszty sprzedaży” Ma „Rozliczenia międzyokresowe bierne” 2) 20XX+1: Otrzymano fakturę potwierdzającą poniesienie kosztów napraw (usługa obca):netto: zł, VAT: zł, brutto: zł Wn ” Rozliczenia międzyokresowe bierne” Wn „VAT naliczony” „Rozrachunki z dostawcami” 3) 20XX+1: Doksięgowanie poniesionego kosztu:Wn „4 – Uslugi obce” „490 – Rozliczenie kosztów rodzajowych” Wn „5 – Koszty sprzedaży” Ma „Rozliczenia międzyokresowe bierne” Rozliczenia międzyokresowe bierne – uproszczenia dla jednostek miro i małych Zgodnie z ustawą o rachunkowości jednostki mikro oraz małe mogą stosować pewne uproszczenia. W przypadku RMK biernych, takie podmioty mogą zrezygnować z ich tworzenia, jeżeli dotyczą one przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych. Wyłączenie dotyczy tylko wymienionych rozliczeń międzyokresowych. Oznacza to, że utworzenie podanej w przykładzie rezerwy na naprawy gwarancyjne powinniśmy poddać analizie również w przypadku jednostek mikro i małych. Jednakże przepisu o zastosowaniu uproszczeń nie stosuje się do spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej. Rozliczenia międzyokresowe bierne, a prawo podatkowe Jednostki prowadzące pełne księgi rachunkowe muszą stosować prawo bilansowe. Są one zobligowane do tworzenia rozliczeń międzyokresowych biernych. Jednakże prawo podatkowe wyłącza z kosztów uzyskania przychodów bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, gdyż dotyczą one kosztów jeszcze nieponiesionych. Dniem poniesienia kosztu jest dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanego dowodu. Nie dotyczy to jednak rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Wobec tego rozliczenia międzyokresowe kosztów kwalifikujemy do kosztów podatkowych dopiero w momencie ich poniesienia. Do tego czasu koszty rozliczeń międzyokresowych biernych pozostają niepodatkowe, co należy wyodrębnić w ewidencji analitycznej lub pozabilansowej. Podsumowanie Mam nadzieję, że po lekturze tego artykułu zasady tworzenia oraz ewidencji rozliczeń międzyokresowych biernych są dla Ciebie przejrzyste i zrozumiałe. Zapamiętaj, że RMK bierne tworzy się na koszty podstawowej działalności operacyjnej. Sposób ich ewidencji zależy przede wszystkim od zapisów polityki rachunkowości, która to z kolei zależy od: Stosowanych przez jednostkę uproszczeń orazMetody ewidencji kosztów podstawowej działalności operacyjnej. Jeżeli interesują Cię także rozliczenia międzyokresowe czynne, pobierz darmowy ebook oraz kalkulator w Excelu, który wyliczy i zaksięguje za Ciebie rozliczenia międzyokresowe czynne w zależności od przyjętej ewidencji kosztów. Przechodzę do pobrania ebooka i kalkulatora. Przedsiębiorstwa zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych muszą sporządzić sprawozdanie finansowe składające się z bilansu, rachunku zysków i strat i informacji dodatkowej. Wybór wariantu rachunku zależy od przyjętych zasad ewidencji kosztów działalności operacyjnej. Rachunek zysków i strat jest zatem jednym z podstawowych i obligatoryjnych elementów sprawozdania finansowego. Informuje, jaka jest efektywność poszczególnych rodzajów działalności oraz jaki wynik finansowy osiągnęła dana jednostka gospodarcza. Do obowiązków kierownika jednostki należy podjęcie decyzji o wyborze wariantu, w jakim rachunek zysków i strat będzie prezentowany. Możliwy jest albo wariant porównawczy, albo kalkulacyjny. Przy czym ustawa o rachunkowości nie narzuca ani jednej, ani drugiej wersji. Jest pozostawiona swoboda (wyjątek: emitenci papierów wartościowych, które są notowane na giełdzie). Ostatecznie wybór wariantu należy do kierownika jednostki, który zgodnie z art. 10 ust. 1 uor w dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości określa między innymi metody wyceny aktywów i pasywów oraz sposób ustalania wyniku finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru. Rachunek wyników w układzie porównawczym stosowany jest głównie w małych firmach, w których nie występuje konieczność podziału kosztów wspólnych według funkcji. Także w podmiotach świadczących usługi zwykle wystarcza podział kosztów tylko wg rodzaju. Układ kalkulacyjny natomiast jest bardziej zorientowany na sprzedaż, gdyż informuje o poszczególnych kosztach wytworzenia, czyli kosztach wyprodukowanych wyrobów, produkcji sprzedanej, zapasów końcowych, a także kosztach sprzedaży i kosztach ogólnego zarządu. Wybór wariantu rachunku zależy od przyjętych zasad ewidencji kosztów Jeżeli w przedsiębiorstwie do ewidencji kosztów działalności operacyjnej stosowane są jedynie konta zespołu 4 (układ rodzajowy kosztów) to rachunek zysków i strat sporządzany jest w wariancie porównawczym. Firmy posługujące się układem rodzajowym kosztów (zespół 4) i równolegle układem funkcjonalnym (zespół 5) mają prawo wyboru wariantu rachunku zysków i strat. Jednostki prowadzące ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 5 sporządzają kalkulacyjny rachunek zysków i strat. W praktyce bardzo duże znaczenie ma wielkość firmy i branża, w jakiej działa podmiot, bo to determinuje potrzeby informacyjne kierownictwa jednostki, a tym samym przyczynia się do możliwości stworzenia rachunku zysków i strat w jednym albo drugim wariancie. Różnice w sporządzaniu rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym i kalkulacyjnym są przedstawione w tabeli poniżej. Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy) Rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny) a. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi I Przychody netto ze sprzedaży produktów II Zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna) III Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki IV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów b. Koszty działalności operacyjnej I Amortyzacja II Zużycie materiałów i energii III Usługi obce IV Podatki i opłaty V Wynagrodzenia VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia VII Pozostałe koszty rodzajowe VIII Wartość sprzedanych towarów i materiałów c. Zysk (strata) ze sprzedaży (a – b) a. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów I Przychody netto ze sprzedaży produktów II Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów b. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów I Koszt wytworzenia sprzedanych produktów II Wartość sprzedanych towarów i materiałów c. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (a – b) d. Koszty sprzedaży e. Koszty ogólnego zarządu f. Zysk (strata) ze sprzedaży (c – d – e) W tabeli została przedstawiona jedynie pierwsza część rachunku zysków i strat, tj. ustalanie zysku (straty) ze sprzedaży, tylko ta część odróżnia bowiem od siebie dwa warianty rachunku zysków i strat. W wariancie porównawczym od sumy przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów skorygowanych o zmianę stanu produktów (zwiększenie stanu produktów występuje ze znakiem plus, a zmniejszenie – ze znakiem minus) i zwiększonych o koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby odejmowana jest suma kosztów działalności operacyjnej według ich rodzaju oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów. Z kolei w wariancie kalkulacyjnym od sumy przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów odejmowane są koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów, jak też całość kosztów sprzedaży i ogólnego zarządu. Specyfika branży produkcyjnej W porównawczym rachunku zysków i strat ujmuje się wszystkie koszty, które zostały poniesione przez jednostkę w danym okresie sprawozdawczym, niezależnie od tego czy są one współmierne z przychodami, czy też nie. W sytuacji, gdy wszystkie wytworzone w danym okresie produkty zostaną sprzedane, poniesione koszty będą współmierne z osiągniętymi przychodami (zasada współmierności), a wynik na działalności podstawowej nazywany wynikiem na sprzedaży można obliczyć jako różnicę między tymi dwoma wielkościami. Niestety, w praktyce jednak taka sytuacja występuje bardzo rzadko. Zwykle wielkość sprzedaży jest różna od wielkości produkcji w danym okresie sprawozdawczym. W takiej sytuacji trzeba więc skorygować poziom poniesionych kosztów o tzw. zmianę stanu produktów. Jest to charakterystyczne przede wszystkim dla jednostek produkcyjnych. W tej samej firmie, która jednak sporządzałaby rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, nie będzie zmiany stanu produktów, ponieważ ta wersja każe zestawić z przychodami jedynie te koszty, które przyczyniły się albo bezpośrednio, albo pośrednio do powstania przychodów w danym okresie sprawozdawczym. Jednak tu konieczne będzie pokazanie zysku brutto ze sprzedaży, często określanego jako marża na podstawowej działalności. Klientom i konkurentom będzie wprost zaprezentowana informacja o zyskowności na podstawowej działalności jednostki oraz wartość kosztów procesu sprzedaży i kosztów utrzymania działalności firmy. Odbiorcy sprawozdań finansowych mają zatem dostęp wprost ze sprawozdania finansowego do danych, które pozwolą ocenić im efektywność działalności podmiotu. W przypadku wersji porównawczej rachunku zysków i strat są to dane ukryte wśród kosztów wg rodzaju i nie ma możliwości wyłuskania informacji, ile wynoszą koszty zarządu czy koszt wytworzenia sprzedanych produktów. Sporządzanie wersji kalkulacyjnej rachunku zysków i strat nie jest przeszkodą w poznaniu przez czytelników sprawozdania finansowego struktury rodzajowej kosztów, ponieważ zgodnie z ustawą o rachunkowości obowiązkowe jest wtedy zaprezentowanie w informacji dodatkowej wartości kosztów wg rodzaju i uzgodnienie wyniku finansowego do zysku ze sprzedaży z rachunku zysków i strat. Kierownik jednostki musi podjąć decyzję czy w rachunku zysków i strat zaprezentuje wynik na swojej podstawowej działalności – zysk brutto ze sprzedaży, czy będzie wolał tę wartość „ukryć” w zysku ze sprzedaży. Przykład Spółka produkcyjna poniosła w 2012 roku koszty, które zostały zaprezentowane w poniższej tabeli. Koszty produkcji związane były z wyprodukowaniem szt. wyrobów. razem koszty produkcji koszty sprzedaży koszty zarządu koszty do rozliczenia w czasie Amortyzacja 163 000,00 120 000,00 18 000,00 25 000,00 Zużycie materiałów 2 001 200,00 1 950 000,00 20 000,00 26 000,00 5200 Usługi obce 489 500,00 450 000,00 12 000,00 23 000,00 4500 Podatki i opłaty 10 200,00 5 000,00 200,00 5 000,00 Wynagrodzenia 460 000,00 260 000,00 150 000,00 50 000,00 Ubezpieczenia i inne świadczenia 124 000,00 50 000,00 59 000,00 15 000,00 Pozostałe koszty rodzajowe 85 000,00 15 000,00 29 000,00 28 000,00 13000 razem 3 332 900,00 2 850 000,00 288 200,00 172 000,00 22 700,00 Zatem koszt wytworzenia jednego wyrobu wyniósł 71,25 zł. W bieżącym okresie sprzedano szt. za cenę zł/szt., uzyskano zatem przychód w kwocie zł. Zakładając, że w danym okresie sprawozdawczym nie było innych przychodów i kosztów, wynik finansowy w ramach podstawowej działalności operacyjnej prezentowałby się następująco: a. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi 3 808 950,00 a. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 3 430 000,00 I Przychody netto ze sprzedaży produktów 3 430 000,00 I Przychody netto ze sprzedaży produktów 3 430 000,00 II Zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna) 378 950,00 II Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów III Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki b. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 2 493 750,00 IV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów I Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 2 493 750,00 b. Koszty działalności operacyjnej 3 332 900,00 II Wartość sprzedanych towarów i materiałów I Amortyzacja 163 000,00 c. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (a – b) 936 250,00 II Zużycie materiałów i energii 2 001 200,00 d. Koszty sprzedaży 288 200,00 III Usługi obce 489 500,00 e. Koszty ogólnego zarządu 172 000,00 IV Podatki i opłaty 10 200,00 f. Zysk (strata) ze sprzedaży 476 050,00 V Wynagrodzenia 460 000,00 VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 124 000,00 VII Pozostałe koszty rodzajowe 85 000,00 VIII Wartość sprzedanych towarów i materiałów c. Zysk (strata) ze sprzedaży (a – b) 476 050,00 Jak zatem widać, niezależnie od wersji wynik musi być taki sam, ale analizując rachunek w wersji kalkulacyjnej okazuje się, że rentowność ze sprzedaży produktów wynosi 27%, a wartość kosztów sprzedaży w ogóle kosztów to 10% (koszty zarządu to 6% ogółu kosztów). Podobnie można analizować udział kosztów w przychodach. Rachunek zysków i strat w wersji porównawczej nie daje nam takich informacji. Odczytanie efektywności działalności na podstawie rachunku w wersji porównawczej utrudnia też pozycja „zmiana stanu produktów” i „pozycja koszt wytworzenia na potrzeby własne jednostki”. Zmiana stanu produktów pokazuje różnicę między kosztami poniesionymi a kosztami dotyczącymi danego okresu. Składa się na te pozycje zmiana stanu produktów i produkcji niezakończonej, zmiana rozliczeń międzyokresowych czynnych i biernych. Trudno jest jednak odczytać pozycje składające się na te wartość z bilansu aktywów, ponieważ pozycja aktywów rozliczenia międzyokresowe obejmuje zarówno te rozliczenia, które wchodzą do kręgu kosztów (operacyjne), jak i te, które nie dotyczą działalności podstawowej operacyjnej (np. dyskonta rozliczane w czasie). Podobnie rozliczenia międzyokresowe bierne są prezentowane w pozycji „pozostałe rezerwy” razem z rezerwami dotyczącymi tworzonych w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych i strat nadzwyczajnych. Specyfika w firmie handlowej W przypadku działalności handlowej nie występują produkty, rozliczanie kosztów w czasie też zwykle ma marginalny charakter i wiąże się z niewielkimi kwotami raczej rozliczeń międzyokresowych czynnych związanych z ogólną działalnością podmiotu. Zatem przychody i zrównane z nimi to przychody sprzedaży i nie ulegają one zniekształceniu o zmianę stanu produktów. W takich podmiotach przygotowanie wersji porównawczej jest znacznie łatwiejsze i jest też spowodowane tym, że w takich jednostkach nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji kosztów wg miejsc powstawania. Koszty wg rodzaju dotyczą albo kosztów zarządu, albo dodatkowo w niewielkim stopniu kosztów sprzedaży. Typową strukturę kosztów i wynik finansowy prezentuje poniżej przedstawiony rachunek zysków i strat – też dla porównania przygotowany w obu wersjach. a. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi 1 500 000,00 a. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 1 500 000,00 I Przychody netto ze sprzedaży produktów - I Przychody netto ze sprzedaży produktów - II Zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna) II Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów 1 500 000,00 III Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki b. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 1 200 000,00 IV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów 1 500 000,00 I Koszt wytworzenia sprzedanych produktów - b. Koszty działalności operacyjnej 1 467 000,00 II Wartość sprzedanych towarów i materiałów 1 200 000,00 I Amortyzacja 20 000,00 c. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (a – b) 300 000,00 II Zużycie materiałów i energii 15 000,00 d. Koszty sprzedaży III Usługi obce 29 000,00 e. Koszty ogólnego zarządu 267 000,00 IV Podatki i opłaty 2 000,00 f. Zysk (strata) ze sprzedaży 33 000,00 V Wynagrodzenia 152 000,00 VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 38 000,00 VII Pozostałe koszty rodzajowe 11 000,00 VIII Wartość sprzedanych towarów i materiałów 1 200 000,00 c. Zysk (strata) ze sprzedaży (a – b) 33 000,00 Specyfika w firmie usługowej W przypadku podmiotów świadczących usługi częściej niż w firmach handlowych występuje zmiana stanu produktów. Wynika to z faktu, że czasem usługi są realizowane na przełomie okresów sprawozdawczych i aby zapewnić współmierność przychodów i kosztów, identyfikuje się koszty powiązane z wykonaniem jeszcze niezakończonej usługi i „zawiesza się je” na rozliczeniach międzyokresowych kosztów lub rzadziej (raczej firmy realizujące usługi budowlane) jako produkcję niezakończoną. W takich firmach też zwykle większe znaczenie wśród kosztów mają koszty zarządu związane z ogólnym funkcjonowaniem firmy. Stąd dla czytelnika sprawozdania finansowego więcej informacji o efektywności działalności będzie miała wersja kalkulacyjna rachunku zysków i strat. Jednak jak pokazuje praktyka, częściej jest tu sporządzany rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, ze względu na nieprowadzenie przez mniejsze podmioty ewidencji kosztów wg miejsc powstawania i łatwiejsze (tańsze) pozyskanie danych. Przykład Spółka prowadząca działalność usługową poniosła w danym okresie przychody, które zaewidencjonowała następująco: razem koszty działalności budowlanej koszty sprzedaży koszty zarządu RMK czynne Amortyzacja 147 000,00 120 000,00 2 000,00 25 000,00 Zużycie materiałów 286 200,00 250 000,00 5 000,00 26 000,00 5200 Usługi obce 489 500,00 450 000,00 12 000,00 23 000,00 4500 Podatki i opłaty 11 000,00 5 000,00 1 000,00 5 000,00 Wynagrodzenia 552 000,00 500 000,00 2 000,00 50 000,00 Ubezpieczenia i inne świadczenia 135 250,00 120 000,00 250,00 15 000,00 Pozostałe koszty rodzajowe 64 150,00 23 000,00 150,00 28 000,00 13000 razem 1 685 100,00 1 468 000,00 22 400,00 172 000,00 22 700,00 Sprzedano 98% produkcji uzyskując przychody w kwocie zł a. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi 1 619 400,00 a. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 1 560 000,00 I Przychody netto ze sprzedaży produktów 1 560 000,00 I Przychody netto ze sprzedaży produktów 1 560 000,00 II Zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna) 59 400,00 II Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów III Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki b. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 1 431 300,00 IV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów I Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 1 431 300,00 b. Koszty działalności operacyjnej 1 685 100,00 II Wartość sprzedanych towarów i materiałów I Amortyzacja 147 000,00 c. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (a – b) 128 700,00 II Zużycie materiałów i energii 286 200,00 d. Koszty sprzedaży 22 400,00 III Usługi obce 489 500,00 e. Koszty ogólnego zarządu 172 000,00 IV Podatki i opłaty 11 000,00 f. Zysk (strata) ze sprzedaży - 65 700,00 V Wynagrodzenia 552 000,00 VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 135 250,00 VII. Pozostałe koszty rodzajowe 64 150,00 VIII Wartość sprzedanych towarów i materiałów c. Zysk (strata) ze sprzedaży (a – b) - 65 700,00 O czym powinien wiedzieć przedsiębiorca Wybór wersji rachunku zysków i strat należy do kierownika jednostki. Kierować się on powinien nie tylko możliwościami pozyskania danych, pracochłonnością ich przygotowania, ale także tym, jakie informacje chce udostępnić czytelnikom sprawozdania finansowego. Wariant kalkulacyjny jest jednym ze sposobów sporządzania rachunku zysków i strat. RZiS stanowi podstawowy i obligatoryjny element sprawozdania finansowego danego przedsiębiorstwa. Informuje o efektywności poszczególnych rodzajów działalności oraz o ogólnym wyniku finansowym spółki. Rachunek zysków i strat - kogo dotyczy obowiązek sporządzania? Rachunek zysków i strat przygotowują wszystkie jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości, w szczególności: spółki prawa handlowego, spółki cywilne, jawne, partnerskie lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro, spółki cywilne, jawne, partnerskie lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, których przychody były niższe niż 1 200 000 euro, ale dobrowolnie podjęły decyzję o stosowaniu zasad rachunkowości, oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych. Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat - kto go sporządza? Wybór wariantu rachunku zysków i strat zależy od przyjętych zasad ewidencji kosztów działalności operacyjnej. Jeżeli w przedsiębiorstwie do ewidencji kosztów działalności operacyjnej stosowane są jedynie konta zespołu 5, wtedy rachunek zysków i strat sporządzany jest w wariancie kalkulacyjnym. Dodatkowo firmy posługujące się układem rodzajowym kosztów (zespół 4) i równolegle układem funkcjonalnym (zespół 5) mają prawo wyboru wariantu rachunku zysków i strat. Ostatecznie wybór wariantu należy do kierownika jednostki. Sposób sporządzania RZiS powinien zostać zawarty w polityce rachunkowości przyjętej przez jednostkę przedsiębiorstwo, dostosowanej do potrzeb i specyfiki jednostki. Rachunek zysków i strat - pobierz darmowy wzór w formacie DOCX i PDF! Do pobrania: Cel sporządzania rachunku zysków i strat W wariancie kalkulacyjnym rachunku zysków i strat porównuje się przychody ze sprzedaży w okresie sprawozdawczym i koszty związane z wytworzeniem sprzedanych produktów. Koszty są przypisywane do handlowych obszarów funkcjonalnych (np. produkcji, sprzedaży i dystrybucji, administracji i marketingu). Wydatki i przychody, których nie można przypisać do obszarów funkcjonalnych, są wykazywane jako dalsze pozycje rachunku zysków i strat uporządkowane zgodnie z typem kosztu i przychodu. Stosowanie tego wariantu ustalania wyniku finansowego generuje informacje dotyczące rentowności i kosztochłonności różnych rodzajów działalności. W ten sposób możliwe jest dokonanie oceny rezultatów osiąganych w poszczególnych segmentach, w których działa przedsiębiorstwo. Rachunek zysków i strat skonstruowany jest w taki sposób, że pokazuje po kolei elementy wpływające na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Można powiedzieć, że w pewnym sensie elementy tworzące wynik finansowy ustawione są w kolejności od najbliżej związanych z bezpośrednią działalnością przedsiębiorstwa do tych najbardziej od niej odległych. Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat pokażemy opisując jak po kolei przedstawione są w nim wyniki na różnych rodzajach działalności. Zysk/strata brutto ze sprzedaży Pozycja „Zysk/strata brutto ze sprzedaży” pokazuje wynik, jaki spółka wypracowała, jeśli weźmie się pod uwagę jedynie przychody i koszty związane bezpośrednio z jej podstawową działalnością. Pozycja ta powstaje jako różnica dwóch wielkości: Przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (dla firmy usługowej będą to przychody ze sprzedaży usług) - W tej pozycji wykazuje się wszystkie przychody z sprzedaży związane z podstawową działalnością przedsiębiorstwa. Wyodrębnia się tu dwie podstawowe grupy przychodów: przychody ze sprzedaży produktów i usług przychody ze sprzedaży towarów i materiałów Różnica między powyższymi pozycjami jest taka, że pierwsza pokazuje przychody z dóbr wytworzonych przez spółkę, druga natomiast przychody z działalności handlowej, polegającej na kupnie i następnie odsprzedaży materiałów lub towarów po innej cenie. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów - Pozycja ta pokazuje ile kosztowało wytworzenie lub zakup wszystkich sprzedanych przez przedsiębiorstwo dóbr. Ważnym jest aby pamiętać, że zalicza się tu jedynie koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem sprzedanej produkcji lub kosztem zakupu sprzedanych towarów. Będą się tu więc zaliczały koszty zużytych materiałów i energii, wynagrodzenie pracowników produkcyjnych, koszty renowacji maszyn itp. Znów, odpowiednio do rozbicia przychodów, koszty podzielone są w sprawozdaniu na: Koszt wytworzenia sprzedanych produktów (usług) Wartość sprzedanych towarów i materiałów Wydzielenie tych dwóch wartości pozwala na ustalenie osbno wyniku na sprzedaży produktów oraz wyniku na sprzedaży towarów i materiałów. Każdy jednak wie, że żadna firma nie może działać bez choć odrobiny administracji. Nie da się produkować, ani świadczyć usług bez zamawiania materiałów, księgowania, przyjmowania zleceń, reklamy i innych działalności nie związanych bezpośrednio z procesem produkcyjnym. Każda firma musi więc, oprócz produkcyjnych, ponosić inne rodzaje kosztów związanych z uzyskaniem przychodów. Opisana powyżej pozycja rachunku wyników nazywana jest przychodem brutto właśnie dlatego, że nie uwzględnia kosztów nie produkcyjnych, a związanych ze sprzedażą. Zysk/strata netto na sprzedaży Aby uzyskać „wynik netto na sprzedaży” od „zysku/straty brutto na sprzedaży” należy odjąć: Koszty sprzedaży - Są to koszty sprzedaży wyrobów gotowych, czyli dodatkowe koszty związane z samym procesem sprzedawania dóbr. Będą to np. koszty utrzymania sieci handlowej, koszty opakowań bezzwrotnych, załadunku, wyładunku, przewozu, reklamy, koszty udziału w targach itp. Koszty ogólnego zarządu - Są to koszty związane z organizacyjnym utrzymaniem przedsiębiorstwa oraz ogólną organizacją produkcji jako całości. Do tych kosztów zalicza się dwie następujące grupy kosztów: Koszty administracyjno-gospodarcze - związane z utrzymaniem zarządu przedsiębiorstwa, takie jak płace pracowników administracji czy koszty biurowe. Koszty ogólno-produkcyjne - czyli takie, których nie da się przypisać bezpośrednio poszczególnym wydziałom. Będą to na przykład koszty utrzymania całego przedsiębiorstwa, takie jak koszty ochrony, koszty sprzątania otoczenia fabryki oraz wszystkie inne koszty produkcji , których przypisanie do konkretnych produktów jest niemożliwe gdyż są one ponoszone ogólnie dla całej fabryki. Odjąwszy koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu od wyniku brutto na sprzedaży, uzyskujemy wynik netto na sprzedaży, który informuje nas o tym jaki wynik osiągnęło dane przedsiębiorstwo na działalności podstawowej, gdy weźmie się pod uwagę wszystkie koszty niezbędne do wyprodukowania dóbr i ich sprzedaży Zysk/strata z działalności operacyjnej Przedsiębiorstwo oprócz wytwarzania i sprzedawania produktów lub usług, podejmuje wiele innych działalności oraz podlega różnym zdarzeniom gospodarczym, które wpływają na ostateczny wynik finansowy. Takie koszty i przychody wynikają na przykład z faktu, że firma sprzedaje zużyte maszyny, że angażuje się w działalność socjalną, że może podarować różne dobra lub otrzymać darowizny. Dodatkowe koszty mogą być poniesione z powodu nie otrzymania zapłaty za sprzedane towary itp. Takie przychody i koszty, niezwiązane bezpośrednio z podstawową działalnością przedsiębiorstwa, nazywamy kosztami i przychodami operacyjnymi. Szerszą ich listę zamieszczamy poniżej. Dopiero po ich uwzględnieniu, spółka może zobaczyć jaki osiągnęła wynik w danym roku, po włączeniu w kalkulację działalności nieprodukcyjnej. Pozostałe przychody operacyjne - przychody związane jedynie pośrednio z działalnością operacyjną przedsiębiorstwa. W szczególności wymienia się tu: działalność socjalną; zbycie środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także przychody wynikające z utrzymywania i zbycia nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji; odpisanie zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów; rozwiązywanie rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi; odpisy aktualizujące wartość aktywów oraz ich korekty, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzedaży lub koszty finansowe; otrzymane odszkodowania kary i grzywny - jeżeli spółka otrzyma odszkodowanie, lub inny podmiot zapłaci grzywnę naszej spółce lub inną karę związaną na przykład z zerwaniem kontraktu, spółka wykaże taką kwotę jako przychód; otrzymanie nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, aktywów, w tym także środków pieniężnych na cele inne niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych. Pozostałe koszty operacyjne - koszty związane jedynie pośrednio z działalnością operacyjną jednostki. Są one „odbiciem” przychodów operacyjnych: koszty prowadzonej działalności socjalnej; wartość netto sprzedawanych lub likwidowanych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - gdy spółka sprzedaje środek trwały, z jednej strony notuje przychód, ale z drugiej musi oddać środek trwały, który w jej księgach posiada jeszcze jakąś wartość; spisanie przedawnionych, umorzonych lub nieściągalnych należności w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych; utworzenie rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi; odpisy aktualizujące wartość środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, zapasów i należności; zapłacone kary, grzywny i odszkodowania; przekazane darowizny. Zysk z działalności gospodarczej Zysk z działalności gospodarczej powstaje po uwzględnieniu: Przychodów finansowych - Jeśli przedsiębiorstwo udzieli pożyczki innym przedsiębiorstwom, może oczekiwać przychodów w postaci odsetek od pożyczki. Przychodem finansowym są również otrzymane dywidendy lub zyski z tytułu różnic kursowych. Kosztów finansowych - Większość przedsiębiorstw ponosi bowiem różne koszty finansowe, takie jak koszty odsetek od kredytów, bądź też koszty związane z niekorzystnymi zmianami kursów walut Zysk z działalności gospodarczej pokazuje jaki wynik osiągnęła spółka przy pomocy wszystkich pozycji, na które ma wpływ Zysk (strata) brutto Istnieją jednak zdarzenia, na które firma nie ma wpływu, a które mogą wywołać znaczne straty, lub też rzadziej zyski. Zdarzeniami takimi będą wszelkiego rodzaju zdarzenia losowe, przykładowo pożary czy powodzie. Zdarzenia te są wyodrębnione w sprawozdaniu finansowym pod pozycją: wynik zdarzeń nadzwyczajnych. Dopiero po ich uwzględnieniu otrzymujemy wynik brutto jaki spółka wypracowała w ciągu roku. Zysk (strata) netto Od zysku brutto odejmujemy jeszcze podatki oraz pozostałe obowiązkowe obciążenia zysku i otrzymujemy zysk netto, którym spółka może dysponować, przeznaczając go na wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy lub inwestycje i rozwój firmy.

koszty handlowe w wariancie kalkulacyjnym